معرفی شهرستان
آشنايي با شهرستان بندر گز
۱-۲. ويژگي هاي جغرافيايي و تقسيمات كشوري
شهرستان بندرگز بين ٥٣ درجه و ٥١ دقيقه تا ٥٤ درجه و ٣ دقيقه طول شرقي و ٣٦ درجه و ٣٩ دقيقه تا ٣٦ درجه و ٤٩ دقيقه عرض شمالي در بخش جنوب غربي استان واقع شده است. اين شهرستان از شمال به خليج گرگان و درياي خزر، از جنوب و غرب به شهرستان گلوگاه (استان مازندران ) و از شرق به شهرستان كردكوي محدود مي شود.
وسعت شهرستان بندرگز ۳/۲۳۹ كيلومتر مربع (۲/۱ درصد از مساحت استان) و رتبه چهاردهم از نظر وسعت در بين شهرستان هاي استان است. براساس تقسيمات اداري و كشوري تا سال ۱۳۹۲ اين شهرستان از ٢ بخش (مركزي و نوكنده)، ٢ شهر (بندرگز و نوكنده)، ٤ دهستان و ٢۴ آبادي مسكوني تشكيل شده است.
جدول :تعداد بخشها، شهرها، دهستانها و آباديهاي و جمعيت شهرستانبندر گزدرسال ۱۳۹۰
تراكم نسبي جمعيت نفر در كيلومتر مربع | جمعيت | وسعت (كيلومتر مربع) | تعداد | شهرستان | |||||
آبادي | دهستان | شهر | بخش | ||||||
خالي از سكنه | مسكوني | كل | |||||||
۱۹۳.۵ | ۴۶۳۱۵ | ۲۳۹.۳ | ۰ | ۲۴ | ۲۴ | ۴ | ۲ | ۲ | بندر گز |
۸۶.۹۴ | ۱۷۷۷۰۱۴ | ۲۰۴۳۷.۸۷ | ۴۴ | ۱۰۱۱ | ۱۰۵۵ | ۶۰ | ۲۹ | ۲۷ | استان |
جدول : اسامي بخش و دهستانهاي تابعه شهرستان بندر گز بر اساس آخرين تقسيمات كشوري ابلاغي
شهر | مركز دهستان | دهستان | مركز بخش | بخش | شهرستان |
بندرگز | گز غربي | انزان غربي | بندرگز | مركزي | بندر گز |
گلفرا | انزان شرقي | ||||
نوكنده | جفاكنده | بنفشهتپه | نوكنده | نوكنده | |
ليوانشرقي | ليوان |
جدول : مقايسه شهرستان بندر گز با استان در سال۲ ۱۳۹
عنوان | شهرستان | استان | نسبت شهرستان به استان ( درصد ) |
مساحت ( كيلومتر ) | ۳۱/۲۳۹ | ۷۴/۲۰۴۳۷ | ۱۷/۱ |
تعداد شهر | ۲ | ۲۹ | ۸/۶ |
تعداد بخش | ۲ | ۲۷ | ۴/۷ |
تعداد دهستان | ۴ | ۶۰ | ۶/۶ |
نقشه شهرستان بندرگز به تفكيك دهستان
۲-۲ ويژگي هاي طبيعي
از نظر ناهمواري ها اين شهرستان به سه ناحيه جلگه اي، كوهپايه اي و كوهستاني زير تقسيم مي شود:
ناحيه جلگه اي
وسعت اين ناحيه ٦/۱۸۹ كيلومتر مربع (۲/۷۹ درصد از مساحت شهرستان) مي باشد. عمده جمعيت، فعاليت و كانون هاي استقرار در اين ناحيه پراكنده اند.
ناحيه كوهپايه اي
ناحيه كوهپايه اي از اراضي جنگلي و كشاورزي پوشيده شده كه وسعت اين ناحيه ۶/۲۷ كيلومتر مربع (۵/۱۱ درصد از مساحت شهرستان) است.
ناحيه كوهستاني
ناحيه كوهستاني از اراضي جنگلي، مرتعي و در دره ها از اراضي كشاورزي پوشيده شده كه وسعت اين ناحيه ٣/۲۲ كيلومتر مربع (۳/۹ درصد از مساحت شهرستان) است.
اقليم
از نظر اقليمي اين شهرستان به لحاظ موقعيت جغرافيايي و طبيعي از آب و هواي مديترانه اي برخوردار است.
۳-۲ پيشينه تاريخي و گردشگري شهرستان بندرگز
شهرستان بندرگز با آثار تاريخي و قدمت ديرينه يكي از شهرستان هاي مهم استان مي باشد.براساس نوشته هاي عارف ديهيم، شاه اسماعيل صفوي در زمان لشكركشي به سواحل جنوب شرقي درياي خزر و به هنگام مراجعت مدتي در قصبه كناره (بندرگز امروزي) اطراق نموده است. اين شهرستان در زمان زنديه مورد توجه ويژه قرار گرفته و در سال ١٢١٠ هـ.ق تأسيسات بندري در اين شهرستان احداث گرديده است.
بندر گز از دوران قاجاريه با ايجاد تجارت خانه و انبارهاي بزرگ كالا توسط روس ها در زمان محمد علي شاه (١٢٦٢ ه.ق) يكي از قطب هاي مهم اقتصادي و تجاري منطقه استراباد محسوب مي شد ه است. مدتي بعد در اوايل حكومت ناصرالدين شاه با احداث يك اسكله چوبي و عامل شعب بانك استقراضي روس از يك سو به گرگان، دامغان، شاهرود، مازندران و تهران و از سوي ديگر باباكو (بادكوبه)، آستاراخان (هشترخان) روسيه ارتباط تجاري داشته است.
آثار تاريخي و مذهبي مهم شهرستان بندرگز عبارتند از: جركلباد ، خرابه هاي آتشكده قديمي در جنوب شرقي روستاي كهنه كلباد، مارقلعه، عروس قلعه، تپه هاي باستاني دين تپه، بزغاله تپه، تپه عبدالهي، تپه سنان، تپه در دارلته، كافرت په، قلعه تپه، امامزاده حبيب اله، امامزاده عليرضا، ساختمان گمرك، فانوس دريايي.
مهمترين گردشگاه هاي اين شهرستان عبارتند: ساحل آرام و زيباي بندرگز و نوكنده با تأسيسات موجود، چشمه بلبل، ذخيره گاه شمشاد، جنگل باغو،چشمه قلقلي.
۴-۲ : زبان و مذهب:
مردم شهرستان بندرگز به زبان فارسي و به لهجه مازندراني تكلم مي كنند.